Spis treści
- PO CO JECHAĆ DO LĄDKA-ZDROJU?
- 1. UZDROWISKO LĄDEK-ZDRÓJ – WOJCIECH I JERZY
- 2. UZDROWISKO LĄDEK-ZDRÓJ – PIJALNIA WÓD MINERALNYCH I BASENY TERMALNE W WOJCIECHU
- 3. PARK ZDROJOWY IM. JANA PAWŁA II W LĄDKU-ZDROJU
- 5. KRYTY MOST W LĄDKU-ZDROJU
- 6. RYNEK LĄDKU-ZDROJU I KAWIARNIA ARTYSTYCZNA DOM KLAHRA
- 7. ARBORETUM W LĄDKU-ZDROJU
- 8. ZABYTKOWY DWORZEC W LĄDKU-ZDROJU I KAWIARNIA COFFEE RIDE
- 9. STAWY BISKUPIE
- 10. ŚCIEŻKI SPACEROWE W LĄDKU-ZDROJU – PROMENADA ŚW. JADWIGI I ŹRÓDŁO ŚW. JADWIGII
- 11. GÓRSKIE SZLAKI W LĄDKU-ZDROJU – JAK DOJŚĆ NA PLATFORMĘ WIDOKOWĄ NA TROJAKU I DO SKALNEJ BASZTY?
- 12. GÓRSKIE SZLAKI W LĄDKU-ZDROJU – WYPAD DO CZECH
- 13. SINGLETRACKI GLACENSIS – SZYBKIE TRASY ROWEROWE W LĄDKU-ZDROJU
- CZY DO LĄDKA-ZDROJU MOŻNA DOJECHAĆ KOLEJAMI DOLNOŚLĄSKIMI?
- NA JAK DŁUGO JECHAĆ DO LĄDKU-ZDROJU?
Lądek-Zdrój to jedno z piękniejszych dolnośląskich uzdrowisk. Zachwyca ciekawą architekturą, pięknymi parkami oraz położeniem, u stóp Gór Złotych, Gór Bialskich i pasma Krowiarek. Wybierzcie się ze mną na spacer i dobre ciacho!
PO CO JECHAĆ DO LĄDKA-ZDROJU?
W myśl cytatu z Misia, że „nie ma takiego miasta jak Londyn, jest tylko Lądek, Lądek-Zdrój” pewnego wrześniowego dnia wyruszyliśmy szukać lądeckich atrakcji. Choć miejscowość nie jest duża, na swojej liście miałam kilkanaście miejsc i rzeczy, które chciałam zobaczyć tego dnia.
W Lądku-Zdroju czekały na mnie:
– zabytkowe budynki najstarszego w Polsce uzdrowiska oraz bardzo szeroka oferta zabiegów,
– przyjemny Park Zdrojowy, Arboretum, a także wiele wyjść na szlaki turystyczne,
– klimatyczny rynek ze średniowiecznym mostem,
– i ciekawa oferta kawiarniana.
Gdybym pojawiła się tu wcześniej, mogłabym wziąć udział w Przeglądzie Filmów Górskich im. Andrzeja Zawady, który jest największym tego typu festiwalem w Polsce i wydarzeniem, które na dobre wrosło w krajobraz miasta.
Lądek-Zdrój odwiedziłam w ramach współpracy z Kolejami Dolnośląskimi, podczas której pokazujemy Wam najpiękniejsze zakątki naszego województwa, do których można dojechać koleją*.
*Jak to możliwe skoro od 2004 roku nie docierają tu pociągi? Przeczytaj na końcu wpisu!
CO WARTO ZOBACZYĆ W LĄDKU-ZDROJU?
1. UZDROWISKO LĄDEK-ZDRÓJ – WOJCIECH I JERZY
Nie da się ukryć, że sercem Lądka-Zdroju jest najstarsze w Polsce uzdrowisko i jedno z najstarszych w Europie. Lecznicze wody na tym terenie wykorzystywano już w XIII wieku! Pierwsze wzmianki pochodzą z 1241 roku, kiedy przez Ziemię Kłodzką wracali Mongołowie po zwycięskiej Bitwie pod Legnicą, niszcząc urządzenia kąpielowe.
Pierwszy ośrodek leczniczy w Lądku-Zdroju wybudowano w XV wieku. Lądkiem zarządzał wówczas książę Jerzy Pobiebracki, a potem jego trzej synowie: Albert, Jerzy i Karol. Pierwsze odkryte źródło i zakład kąpielowy nazwano „Jerzy” na część jednego z braci. Po kilkudziesięciu latach bracia odsprzedali zespół budynków miastu.
Szczegółowo historię Lądku-Zdroju przeczytacie na stronie miasta. Ja wspomnę jednak o kilku ważnych faktach. Mianowicie, ponad koniec XVII wieku Zygmunt Hoffman, zarządca hrabstwa kłodzkiego, kupił obszar pomiędzy rynkiem starego miasta a zdrojem, na którym znajdowało się tzw. źródło „chłopskie” lub inaczej po prostu „źródło nowe” (obecnie źródło Marii Curie-Skłodowskiej). Podczas porządkowania odkrył kolejny zdrój (cieplejszy) oraz obecność dawnych przyborów kąpielowych – z pewnością tych, które zniszczyli Mongołowie kilkaset lat wcześniej! W miejscu, w którym znaleziono nowe źródło, Hoffman wbudował piękny budynek na wzór łaźni tureckiej z Budy „Marienbad” – obecnie Wojciech. To właśnie on, przebudowany jeszcze pod koniec XIX wieku w stylu klasycystycznym stanowi najpiękniejszą wizytówkę Lądka-Zdroju.
W XVII wieku obiekty zdrojowe w Lądku funkcjonowały osobno i rywalizowały ze sobą. Źródło Jerzego, gdzie obecnie stoi budynek „Stary Jerzy” było własnością miasta, a źródło Marii (obecny Wojciech) własnością rodziny Hoffmanów. Zdroje rywalizowały ze sobą o kuracjuszy, ale przede wszystkim palmę pierwszeństwa prześcigając się w opracowaniach, które źródła są bardziej zdrowe. Dopiero w 1736 roku miasto odkupiło źródło Marii i budynek Wojciech, tworząc zdrojowy zespół uzdrowiskowy w Lądku.
2. UZDROWISKO LĄDEK-ZDRÓJ – PIJALNIA WÓD MINERALNYCH I BASENY TERMALNE W WOJCIECHU
Lądek Zdrój, znany jako Bad Landeck in Schelsien, był niezwykle modnym europejskim uzdrowiskiem. Doceniano lecznicze wody, nieskażoną przemysłem przyrodę, specyficzny mikroklimat panujący w dolinie rzeki Białej Ladeckiej oraz przepiękne położenie u stóp gór. Z leczniczych wód korzystali zarówno królowie pruscy Fryderyk II Wielki, Fryderyk Wilhelm III, car Aleksander Wielki, IV prezydent Stanów Zjednoczonych, John Quincy Adams, Goethe, a także mniej znani z nazwiska kuracjusze.
Możemy poczuć się jak oni, nawet nie będąc na kuracji. W budynku „Wojciech” znajduje się Pijalnia Wód Mineralnych, w którym można spróbować tutejszych wód mineralnych siarczkowo-fluorkowych o nazwach „Zdzisław” i „Maria Skłodowska-Curie”. To jedyne w Polsce uzdrowisko, które wykorzystuje ten typ wód leczniczych.
Jak można się dowiedzieć z ulotki, lądeckie wody „uśmierzają bóle stawowe i mięśniowe, przyspieszają proces zrastania się kości, poprawiają wygląd skóry, obniżają poziom „złego” cholesterolu, oczyszczają organizm, wypłukując metale ciężkie oraz łagodzą dolegliwości okresu przekwitania, poprawiają płodność i potencję.” Zatem… trzeba spróbować.
Warto wiedzieć! Wnętrze można zobaczyć za darmo, a także za darmo napić się tutejszej wody (o ile mamy własny kubek lub butelkę).
W Wojciechu znajdują się także oryginalne okrągłe baseny i marmurowe wanny.
Czy można wziąć kąpiel termalną w basenie Wojciech nie jadąc do sanatorium? Można! 30-minutowy zabieg to koszt 30 zł. Obowiązkowy strój, czepek, klapki i ręcznik. Basen dostępny jest dla dzieci od 6. roku życia. Co ciekawe, to woda w basenach wymieniana jest każdego dnia i ma 45 stopni Celsjusza
3. PARK ZDROJOWY IM. JANA PAWŁA II W LĄDKU-ZDROJU
Budynki uzdrowiska leżą w sąsiedztwie niedużego, ale przyjemnego Parku Zdrojowego, który został urządzony w formie szerokich kaskadowych tarasów spacerowych na wzór ogrodu renesansu włoskiego.
Warto przycupnąć na jednej z białych ławeczek, które mają swoje nazwy. Jest ławeczka Wyjątkowa, Tolerancyjna, Delikatna, ale i … Upojna, czy Wrażliwa.
W Parku Zdrojowym warto przespacerować się Aleją Modrzewiową do muszli koncertowej z amfiteatrem, a także pięknego budynku Starego Jerzego i źródła ś4.. Jerzego. Aleja jest pomnikiem przyrody, a rosnące w niej drzewa mają już nawet 240 lat (nasadzenia z 1782 roku).
W dawnej hali spacerowej Albrechta urządzono kawiarnię Albrechtshalle . Budynek ten wybudowano w 1842 roku. Kawałek dalej znajduje się barokowa Kaplica Zdrojowa z Kolumną Maryjną oraz kryty basen.
Tuż obok Parku Zdrojowego znajduje się Park 1000-lecia, który został założony w 1861 roku jako park w stylu angielskim. Rośnie w nim wiele gatunków drzew, krzewów i roślin pochodzących z różnych kontynentów. Warto zobaczyć m.in. tulipanowce amerykańskie. Watro odwiedzić ten park ze względu na małą plenerową wystawę zdjęć o historii miasta.
5. KRYTY MOST W LĄDKU-ZDROJU
Jeśli chodzi o budynki uzdrowiska, warto zwrócić uwagę na jedyny w swoim rodzaju kryty most. Został poprowadzony nad Białą Lądecką ok. 1910 roku, aby połączyć dwa obiekty sanatoryjne.
Most z jednej strony rozpoczyna się w Rezydencji Victoria, w drugim kończy na budynku mieszkalnym. Niestety, obiekt można podziwiać tylko z zewnątrz, najlepiej z małego tarasu widokowego przy ul. Kościuszki tuż za sklepem PTTK, albo z tarasu Doner Kebab Mamado kawałek dalej.
6. RYNEK LĄDKU-ZDROJU I KAWIARNIA ARTYSTYCZNA DOM KLAHRA
Opuszczamy na chwilę lądecką dzielnicę uzdrowiskową i idziemy w stronę miasta (ok. 1 km). Po drodze warto zwrócić uwagę na średniowieczny gotycki most św. Jana Nepomucena z XVI wieku,.
Lądek ma długą historię. Prawa miejskie otrzymał już w 1282 roku. Początkowo pełnił rolę służebną wobec zamku na pobliskiej górze Karpiak, będąc częścią państwa karpieńskiego. Z czasem Lądek zyskiwał coraz większą rolę ze względu na prowadzące tędy szlaki handlowe oraz rozwój uzdrowiska.
Obecnie rynek w Lądku-Zdroju ma swój urok i choć miejscami może wydawać się nieco zaniedbany, warto go odwiedzić.
Warto zajrzeć i zobaczyć renesansowe i barokowe kamienice Rynku, pomnik św. Trójcy oraz XIX-wieczny ratusz.
Na rynku znajduje się także Kawiarnia Artystyczna Dom Klahra, znana z organizacji wydarzeń artystycznych oraz przepysznej kawy i domowych ciast. Warto tu napisać kim był ów Klahr. To artysta rzeźbiarz mieszkający w Lądku (choć urodzony w 1693 roku w Bielicach), który uznawany jest za jednego z najwybitniejszych śląskich artystów. To właśnie on jest autorem pomnika Trójcy Świętej.
7. ARBORETUM W LĄDKU-ZDROJU
W latach 70-tych XX wieku w Lądku-Zdroju zbudowano arboretum, czyli Leśny Ogród Drzew i Krzewów Egzotycznych. Na terenie niepełna 2 hektarów prezentowana jest kolekcja drzew i krzewów pochodzących z Chin, Japonii, Ameryki Południowej, Ameryki Północnej, Korei oraz innych krajów. Arboretum ma także dużą kolekcje azalii i różaneczników.
Rośnie tu mamutowiec olbrzymi, grujecznik japoński, świerk wężowy, a także pochodząca z Ameryki Północnej sosna Lamberta, która ma jedne z największych szyszek.
Lądeckie arboretum znajduje się 500 m n.p.m. i jest tym samym najwyżej położonym arboretum w Polsce.
W Arboretum znajduje się także kawiarnia, a w letnich weekendy pali się ognisko, przy którym można upiec kiełbaskę.
Warto wiedzieć! Arboretum w Lądku-Zdroju jest otwarte od maja do września z wyłączeniem poniedziałków, od 10 do 18 (ostatnie wejście o 17.30). Zwiedzanie trwa około 30-40 min. Ceny biletów na wrzesień 2022 (7 zł, 5 zł). Można tu wejść z psem!
8. ZABYTKOWY DWORZEC W LĄDKU-ZDROJU I KAWIARNIA COFFEE RIDE
Pokażę Wam jak został zagospodarowany dworzec kolejowy w Lądku-Zdroju. Znajduje się on co prawda 1 km od rynku, ok. 2 km od Parku Zdrojowego, ok. 2 km od Dworca Autobusowego, ale warto go odwiedzić.
Przez lata był wizytówką miasta dla turystów i kuracjuszy. Linia kolejowa do Lądka-Zdroju dotarła bowiem 14 listopada 1897 roku.
Aktualny budynek dworca został wybudowany w 1912 roku. Niestety kolej na trasie Kłodzko Miasto – Stronie Śląskie zamknięto w 2004 roku.
Są plany by przywrócić połączenia kolejowe do Lądka-Zdroju. Aktualnie do Lądka-Zdroju i Stronia Śląskiego można dojechać autobusową komunikacją zastępczą Kolei Dolnośląskich.
W zabytkowym budynku stacji kolejowej w Lądku Zdroju aktualnie znajduje się tam STACJA ROZWÓJ, czyli Inkubator Przedsiębiorczości, którego celem jest rozwój startupów i miejscowych biznesów, a także klubokawiaria Coffee Ride. Ta ostatnia zachwyca pięknie urządzonym wnętrzem nawiązującym do stacji kolejowej.
9. STAWY BISKUPIE
Stawy Biskupie to obok lądeckich parków często wybierane przez turystów i kuracjuszy miejsce rekreacyjne. Znajduje się tu staw z łowiskiem oraz smażalnia pstrąga śnieżnickiego.
W XIX wieku w okolicy stała Leśna Świątynia (Waldtempel) nawiązująca swoim wyglądem do starożytnych świątyń. Niestety, w latach 60-tych na skutek zaniedbań i zniszczeń obiekt rozebrano.
Latem obok stawów biskupich znajduje się atrakcja dla dzieci – Lądkolandia, czyli park dmuchańców.
10. ŚCIEŻKI SPACEROWE W LĄDKU-ZDROJU – PROMENADA ŚW. JADWIGI I ŹRÓDŁO ŚW. JADWIGII
Wokół Lądka-Zdroju znajduje się wiele szlaków turystycznych oraz spacerowych.
Bardzo ciekawa jest idea stworzenia mapy stosunkowo prostych i niewymagających tras spacerowych dla kuracjuszy (ale nie tylko). Utworzono 13 historycznych tras kuracyjnych, 6 tras spacerowych i 3 wędrówkowe. Wiążą się one z ciekawą ideą terenoterapii, którą zalecano pacjentom lądeckiego uzdrowiska już od XIX wieku!
Trasy kuracyjne są oznaczone za pomocą biało-niebieskiego kwadratu, mają od 1,5 km do 8 km i noszą nazwy znanych osób, które odwiedziły Lądek-Zdrój.
Z kolei, trasy spacerowe oznaczone są za pomocą biało-pomarańczowych kwadratów (od 1,1 km do 4,1 km), a wędrówkowe za pomocą biało-czerwonych (od 4,7 do 15,4). Trasy są dobrze oznakowane, w miejscowości można znaleźć tablice informacyjne, a w Informacje Turystycznej na pl. Staromłyńskim 5, można kupić wydawnictwa promujące okolice.
Sami przespacerowaliśmy się oznaczoną numerem 2 Trasą do Źródła św. Jadwigi prowadzącą od Rynku do znajdującego się na wysokości 490 m n.p.m. Źródła św. Jadwigi. Trasa początkowo prowadzi przez miejscowość łagodnie wznosząc się ku górze, by w pewnym momencie prowadzić przez malowniczy las tzw. Promenadą św. Jadwigi w bezpośrednim sąsiedztwie Arboretum.
11. GÓRSKIE SZLAKI W LĄDKU-ZDROJU – JAK DOJŚĆ NA PLATFORMĘ WIDOKOWĄ NA TROJAKU I DO SKALNEJ BASZTY?
Część tras turystycznych pokrywa się ze szlakami PTTK, tak było z drugim miejscem, do którego powędrowaliśmy podczas naszego pobytu w Lądku-Zdroju. Mowa o górze Trojak oraz ruinach Zamku Karpień. Prowadzi do niego niebieski szlak PTTK, a także historyczne trasy kuracyjne tj. Trasa 5 im. cesarza Wilhelma I Hohenzollerna oraz Trasa 6 im. Hynka Krusiny z Lichtenburka.
Trasa absolutnie nie nadaje się dla wózków dziecięcych. Choć stosunkowo krótka, jest bardzo różnorodna. Początkowo prowadzi przez las regla dolnego, by z czasem wznieść się ponad linie drzew, by móc podziwiać okolice z wielu punktów widokowych.
Do najbardziej znanych miejsc widokowych w okolicy Lądka-Zdroju należy ten znajdujący się na szczycie Trojaka 766 m. n.p.m., na którym powstaje aktualnie nowa platforma widokowa. Jej uruchomienie planowane jest na jesień 2022 roku!
O tyle, ile nie można wejść na teren platformy (jest zakaz wstępu), to obchodząc skałę możemy dojść do starego punktu widokowego, z którego nie dość, że możemy podziwiać widoki, to jeszcze podejrzeć jak wygląda nowa platforma.
Z miejsca widokowego, zwanego Belwederem, roztaczają się widoki na południową i zachodnią część Ziemi Kłodzkiej.
Idąc szlakiem dalej mijamy ciekawe formacje skalne, aż w końcu dochodzimy do ruin zamku Trojak.
To jednak nie wszystko! Gdybyśmy mieli więcej czasu, pewnie powędrowalibyśmy aż do przejścia granicznego z Czechami…
12. GÓRSKIE SZLAKI W LĄDKU-ZDROJU – WYPAD DO CZECH
Lądek-Zdrój leży zaledwie kilka kilometrówod polsko-czeskiej granicy. Amatorzy czeskiej Studentskej, Lentilków, knedlików, czy smażonego syra mogą dotrzeć tam w niecałe 1,5 godziny do granicy i najbliższej restauracji lub ok. 2 godziny do miasteczka Travna idąc żółtym szlakiem w stronę Przełęczy Lądeckiej.
Dłuższa możliwość dotarcia do czeskiej Travny to niebieski szlak na Trojak aż do Rozdroża Zamkowego, a następnie zielony do Czech i dalej niebieski. Przyznam szczerze, że ta trasa wygląda bardzo kusząco, a po zobaczeniu jak malowniczy jest odcinek do Rozdroża Zamkowego, jest on wysoko na naszej liście „do zobaczenia” . Tym razem niestety nie udało nam się jej zrealizować.
13. SINGLETRACKI GLACENSIS – SZYBKIE TRASY ROWEROWE W LĄDKU-ZDROJU
Tym razem chcieliśmy je tylko zobaczyć. Z rowerami przyjedziemy jak będzie ładniejsza pogoda, a i nasze umiejętności trochę lepsze😊 Wiemy jednak, że jest po co, bo podczas wchodzenia na górę Trojak widzieliśmy powstającą kolejną trasę rowerową.
W okolicy Lądku-Zdroju znajdują się aktualnie trzy pętle:
– Orłowiec – 19,4 km, trudność 3 (łatwy)
– Zdrój – 7 km, trudność 3 (łatwy)
– Trojak – 6 km, trudność 4 (średnio trudny)
CZY DO LĄDKA-ZDROJU MOŻNA DOJECHAĆ KOLEJAMI DOLNOŚLĄSKIMI?
Można! Choć aktualnie na trasie Kłodzko Miasto-Lądek-Zdrój-Stronie Śląskie kursuje autobusowa komunikacja zastępcza. Pojechałam sprawdzić, czy faktycznie podróż i przesiadka z pociągu na stacji Kłodzko Miasto na autobus jest szybka i sprawna.
Była! W 3 h i 16 min od wyjazdu z Jeleniej Góry byłam na miejscu (dojazd z Wrocławia zajmuje 2 h i 36 min!)
Pierwszą przesiadkę miałam na stacji Wałbrzych Główny, na której wsiadłam w pociąg relacji Wałbrzych Główny- Kłodzko Miasto- Duszniki-Zdrój pokonując jedną z piękniejszych tras kolejowych na Dolnym Śląsku.
Następnie jadąc na tym samym bilecie, na stacji Kłodzko Miasto przesiadłam się w autobus Kolei Dolnośląskich do Lądka-Zdroju. Do miejsca odjazdu komunikacji zastępczej poprowadziły mnie naklejki.
Dworzec Autobusowy w Lądku-Zdroju znajduje się pomiędzy rynkiem (700 m), a zdrojem (1100 m).
Docelowo, po zrewitalizowaniu linii kolejowych, także na tym odcinku, a nawet jeszcze dalej, bo do Stronia-Śląskiego, będzie można podróżować także pociągiem.
Aktualny rozkład najlepiej sprawdzić na stronie koleo.com. Moim zdaniem idealnie jest wyruszyć do Lądka w sobotę rano, a wrócić w niedzielę popołudniu.
Przykładowe połączenia TAM:
- Wrocław Główny 7:43 z przesiadką w Kłodzko Miasto – Lądek-Zdrój 10:19;
- Wrocław Główny 10:22 z przesiadką w Kłodzko Miasto – Lądek-Zdrój 12:49
- Jelenia Góra 9:33 z przesiadką w Wałbrzych Miasto i Kłodzko Miasto – Lądek-Zdrój 12:49.
Przykładowe połączenia Z POWROTEM:
- Lądek-Zdrój 16:02 z przesiadką w Kłodzko Miasto, na miejscu we Wrocławiu 18:33 (2h 31 min)
- Lądek-Zdrój 16:02 z przesiadką w Kłodzko Miasto, na miejscu w Jeleniej Górze 18:59 (2h i 13 min!!)
NA JAK DŁUGO JECHAĆ DO LĄDKU-ZDROJU?
Można pojechać nawet na jeden dzień. Chociaż naszym zadaniem najlepiej zaplanować cały weekend, szczególnie jeśli planujecie przyjechać tu pociągiem, tak żeby spokojnie pierwszego dnia pójść na wędrówkę w góry, a drugiego zobaczyć co kryje w sobie Lądek-Zdrój.
Tu sprawdzisz ofertę noclegów w Lądku-Zdroju.
Lądek-Zdrój to już dziesiąty wpis z cyklu „ZBIERAJ SIĘ KOLEJAMI DOLNOŚLĄSKIMI”, który powstaje w ramach współpracy z Kolejami Dolnośląskimi. Pozostałe materiały i inspiracje wycieczkowe znajdziecie pod powyższym linkiem.