Spis treści
- GDZIE LEŻY KOTLINA JELENIOGÓRSKA?
- 1. WIDOK NA KARKONOSZE Z JELENIEJ GÓRY
- 2. PARK ZDROJOWY I PARK NORWESKI W CIEPLICACH ŚLĄSKICH-ZDROJU
- 3. STANISZÓW – NAJPIĘKNIEJSZA WIEŚ KOTLINY JELENIOGÓRSKIEJ
- 4. KAPLICA ŚW. ANNY W SOSNÓWCE NA GÓRZE GRABOWIEC
- 5. PARK KRAJOBRAZOWY W BUKOWCU
- 6. PRZEŁOM BOBRU I SCHRONISKO PERŁA ZACHODU
- 7. ZAMEK CHOJNIK
- 8. STAWY PODGÓRZYŃSKIE
- 9. PRZESIEKA I WODOSPAD PODGÓRNEJ
- 10. SOKOLIKI I GÓRY SOKOLE
- KOTLINA JELENIOGÓRSKA – A JAKI JEST TWÓJ WYBÓR?
Jeśli znasz Kotlinę Jeleniogórską, z pewnością Cię nie zaskoczę. Może jednak sprawię, że podobnie jak ja, poczujesz ogromną chęć by spakować plecak i pojechać na wycieczkę w okolicę Jeleniej Góry. Oczywiście, jak już się to wszystko skończy. Jeśli jednak jeszcze jej nie znasz, podpowiadam co warto zobaczyć.
Dziś piszę ten tekst „uwięziona” we Wrocławiu, który od kilkunastu lat jest moim domem. Mimo to, kiedy myślę o moim miejscu na ziemi przed oczami staje mi właśnie Kotlina Jeleniogórska. Jak już będzie bezpieczniej, to właśnie powrót do domu, w Kotlinę Jeleniogórską będzie pierwszą rzeczą jaką zrobię.
Kiedy zamykam oczy, słyszę śpiew ptaków i szum lasu, który niemal graniczył z moim rodzinnym domem. Daję się ponieść wyobraźni. Idę na spacer. Wędruję gęstym lasem po Wzgórzach Łomnickich aż docieram na Grodną, do ruin Zamku Księcia Henryka.
Wdrapuję się na wieżę widokową i spoglądam na karkonoskie szczyty. Odbijają się w wodzie Zalewu Sosnówka. Macham do Śnieżki i zachwycam się Śnieżnymi Kotłami. Nie przeszkadza mi nawet śnieg w kwietniu, ani mroźny wiatr. Jestem w domu…
To takich podróży brakuje mi dzisiaj najmocniej… najbliższych sercu.
GDZIE LEŻY KOTLINA JELENIOGÓRSKA?
Kotlina Jeleniogórska to jedna z dwóch kotlin na Dolnym Śląsku. Ma powierzchnię ok. 270 km2, czyli mniej więcej tyle samo ile wynosi powierzchnia Wrocławia, czy Poznania, a o połowę mniej niż Warszawy. Jest położona na Przedgórzu Sudeckim i z czterech stron otoczona jest różnorodnymi pasmami górskimi:
- Karkonoszami od południa,
- Górami Izerskimi i Pogórzem Izerskim od zachodu,
- Górami Kaczawskimi od północy,
- Rudawami Janowickimi od wschodu.
Kotlina Jeleniogórska jest bardzo atrakcyjna turystycznie nie tylko ze względu na rzeźbę terenu. Znaleźć tu można przepiękne tereny do leśnych i górskich spacerów, jazdy na rowerze, uprawiania wspinaczki skałkowej, spływów kajakowych po rzece Bóbr, czy lotów szybowcowych, ale także liczne zabytki historii tych ziem: krzyże pokutne, zamki, pałace i kościoły. Kotlina Jeleniogórska pamięta naprawdę wiele.
CO WARTO ZOBACZYĆ W KOTLINIE JELENIOGÓRSKIEJ?
1. WIDOK NA KARKONOSZE Z JELENIEJ GÓRY
Jelenia Góra, nazywana Perłą Karkonoszy, jest świetnym punktem wypadowym do atrakcji kotliny oraz okolicznych pasm górskich.
Wyświetl ten post na Instagramie.
Jej główny atut to położenie, choć sama ma też kilka ciekawych atrakcji m.in. Kościół św. Erazma i Pankracego, Kościół Garnizonowy, Cerkiew prawosławna św. Piotra i Pawła wraz z krzyżami pokutnymi, Muzeum Przyrodnicze, Podziemia Wzgórza Kościuszki, Plac Ratuszowy z arkadami, Brama Wojanowska, Baszty.
Ja Jelenią Górę lubię głównie za … widoki. Z wielu miejsc Karkonosze widać tu jak na dłoni. Jesteś w mieście, ale góry masz na wyciągnięcie ręki.
Wyświetl ten post na Instagramie.
Warto pospacerować po mieście i znaleźć swój ulubiony widok. Czy będą to góry widziane z wiaduktu na Alei Jana Pawła II, widok na miasto z Wieży Widokowej na Wzgórzu Krzywoustego, panorama miasta i Karkonoszy z Góry Szybowcowej, czy po prostu… Zabobrze. Zwykłe blokowisko, ale za to z jakim widokiem.
Jeśli macie ochotę na piękne zdjęcia Jeleniej Góry, koniecznie zobaczcie wpis i zdjęcia fotografa Karola Nienartowicza.
2. PARK ZDROJOWY I PARK NORWESKI W CIEPLICACH ŚLĄSKICH-ZDROJU
Do 1976 roku Cieplice Śląskie-Zdrój były osobną miejscowością. Dziś administracyjnie należą do Jeleniej Góry. Warto je odwiedzić i przespacerować się po deptaku tuż obok Pałacu Schaffgotchów. Dziś mieści się w nim filia Politechniki Wrocławskiej, a dwieście lat temu siedzibę miał właściciel tych terenów.
Wyświetl ten post na Instagramie.
Cieplice Śląskie-Zdrój znane są dzięki leczniczym właściwościom wód i pięknemu położeniu. Warto skorzystać z możliwości kąpieli w zabytkowych okrągłych basenach Uzdrowiska Cieplice. Choć na turystów i rodziny z dziećmi znacznie więcej atrakcji czeka w Termach Cieplickich.
Obok budynków uzdrowiskowych i wspominanego Pałacu Schaffgotchów założono park. Jest ładnie utrzymany, ale podobnie jak w Jeleniej Górze… najlepsze są w nim widoki na pobliskie Karkonosze. Przedłużeniem Parku Zdrojowego jest Park Norweski.
3. STANISZÓW – NAJPIĘKNIEJSZA WIEŚ KOTLINY JELENIOGÓRSKIEJ
9 km na południe od Jeleniej Góry pośród gęstych lasów i Wzgórz Łomnickich znajduje się Staniszów. Miejscowość, w której się wychowałam. Jednak nie przez sentyment Was do niego zapraszam. Mówi się, że do końca II Wojny Światowej Staniszów był uznawany za jedną z najpiękniejszych wsi w Kotlinie Jeleniogórskiej. Trudno powiedzieć czy tak jest dzisiaj, bo wiele się od tego czasu zmieniło zarówno jeśli chodzi o kondycję starszych budynków, jak i pojawienie się wielu nowych nie zawsze pasujących do otoczenia.
Wyświetl ten post na Instagramie.
Dziś niestety wiele domów jest w złym stanie technicznym, jak choćby znajdujący się w centralnym punkcie wsi Dwór w Staniszowie. Kiedyś mieściła się w nim gospoda z browarem i rozlewnia znanego Likieru Staniszowskiego – Echt Stonsdorfer. Likier ten, a właściwie wytwórnia została wyróżniona tytułem „Dostawcy Dworu Carskiego”.
Inny los spotkał dwa XVIII wieczne pałace należące niegdyś do książąt Reuss. Zostały odrestaurowane i mieszczą się w nich pałacowe hotele z basenami i strefą SPA. Pałac w Staniszowie znajduje się w tzw. Staniszowie Górnym.
Wyświetl ten post na Instagramie.
Z kolei bliżej Jeleniej Góry, w Staniszowie Dolnym można odwiedzić Pałac na Wodzie.
Wyświetl ten post na Instagramie.
W przypadku tego pierwszego, warto pójść na spacer po okolicy. Kiedyś park krajobrazowy przy pałacu miał ponad 200 hektarów i obejmował obszar aż do góry Grodna. To na niej wybudowano sztuczne ruiny Zamku Henryka. Obecnie w ruinach mieści się wieża widokowa i rozpościera się stąd przepiękny widok na Karkonosze.
W poszukiwaniu widoków warto wejść też na Wzgórze Witoszy. Do 1945 roku stała tam wieża Otto von Bismarca. Jej pozostałości do dziś można znaleźć na zboczach góry. Na zboczach znajduje się także Pustelnia Rischmanna oraz wiele ciekawych form skalnych.
Przeczytaj jeden z naszych pierwszych wpisów na blogu, właśnie o Górze Witosza i Zamku ks. Henryka.
4. KAPLICA ŚW. ANNY W SOSNÓWCE NA GÓRZE GRABOWIEC
Mimo że teoretycznie góra Grabowiec leży już na terenie Pogórza Karkonoskiego, a nie Kotliny Jeleniogórskiej, dołączam to miejsce do listy najpiękniejszych miejsc w kotlinie.
Kaplica św. Anny na Grabowcu ma bowiem niesamowitą energię i podczas wycieczki po okolicy warto odwiedzić także to miejsce. Tryska tu źródło z którego, według legendy, woda ma moc uzdrawiającą, a każdy kto z wodą w ustach obiegnie 7 razy wybudowaną w tym miejscu kaplicę, może liczyć na powodzenie w miłości.
Wyświetl ten post na Instagramie.
Ponoć na górze istniała prasłowiański ośrodek kultu pogańskiego (najstarszy po polskiej stronie Karkonoszy), a ścieżka gdzie dziś stoi kaplica, nosiła nazwę Ścieżki Czarownic. Stąd takie umiejscowienie kaplicy.
Polecam pokręcić się po okolicznym lesie, poszukać szemrzącego strumienia w dole i wejść na szczyt góry Grabowiec w poszukiwaniu skały tzw. Patelni, na której czarownice odprawiały swe czary.
Jeśli jesteśmy już w Sosnówce, prócz położonej w górnej części wsi kaplicy warto wrócić na chwilę też w stronę Jeleniej Góry. Skręcić w ulicę Złoty Widok i jak sama nazwa wskazuje wypatrywać pięknych widoków na Zalew Sosnówka i Karkonosze. Jak się dobrze postaracie obok dawnego Ośrodka Monte Casino znajdziecie ławeczkę.
5. PARK KRAJOBRAZOWY W BUKOWCU
Kolejne miejsce, podobnie jak sam Staniszów, związany jest z pałacami w Kotlinie Jeleniogórskiej. Jest ich na tym terenie kilkanaście, przez co teren te znany jest pod nazwą Doliny Pałaców i Ogrodów (lub Polską Doliną Loary).
W Bukowcu, położonym już w Rudawach Janowickich, znajduje się zespół pałacowy z przepięknym 100 hektarowym parkiem krajobrazowym. W parku znajduje się wiele osi widokowych na Karkonosze, stawy hodowlane, a także intrygujące budynki: Świątynia Ateny, Domek Ogrodnika, czy Mauzoleum.
Wędrując po okolicy warto dotrzeć na wzgórze do wieży widokowej, skąd roztacza się widok na Kotlinę Jeleniogórską wraz z czterema otaczającymi ją pasmami górskimi.
W Parku Krajobrazowym w Bukowcu znajduje się też Muzeum Tajemniczy Las i Kawiarenka Artystyczna.
Przeczytaj więcej o Świątyni Ateny i naszej wizycie w Parku Krajobrazowym
Dowiedz się jak dotrzeć Wieży widokowej Zamku Kessela
6. PRZEŁOM BOBRU I SCHRONISKO PERŁA ZACHODU
Park Krajobrazowy Doliny Bobru i trasa wzdłuż przełomu Borowego Jaru to przepiękne miejsce o każdej porze roku. Rzeka Bóbr, który przepływa niemal przez sam środek Kotliny Jeleniogórskiej, jest na tym docinku niezwykle urozmaicona.
Po drodze, prócz wysokiego na 33 metry mostu, którym prowadzi trasa kolejowa do Wlenia, szemrzącej rzeki w dole, czy gęstego lasu, można znaleźć tu także magiczne źródełko. Według legendy jeśli wody napije się kłamca, momentalnie traci życie. Po przejściu 4 kilometrów od jeleniogórskiego centrum dochodzimy do malowniczo położonego schroniska Perła Zachodu. Administracyjnie leży już na terenie Siedlęcina.
Wyświetl ten post na Instagramie.
Schronisko położone jest tuż nad krawędzią stromego urwiska, nad sztucznie utworzonym Jeziorem Modre. Warto wybrać się na więżę widokową, mostek na jeziorze oraz otaczające je skałki, aby zobaczyć budynek z różnych perspektyw.
Wyświetl ten post na Instagramie.
Idąc dalej żółtym szlakiem można dotrzeć do wieży rycerskiej w Siedlęcinie. Wracając warto zboczyć z drogi i wejść na wieżę widokową na Wzgórzu Krzywoustego, skąd rozpościera się piękna panorama Jeleniej Góry i Karkonoszy.
7. ZAMEK CHOJNIK
W dzielnicy Jeleniej Górze – Sobieszowie, na zboczu góry Chojnik znajduje się średniowieczne zamczysko… o tej samej nazwie. Widać je z wielu miejsc w okolicy, jakby strzegło Karkonoszy i Kotliny Jeleniogórskiej.
Na zamku można wysłuchać legendy o Kunegundzie, a z wieży zobaczyć, czy faktycznie przejście konno po murach obronnych było tak trudnym zadaniem.
Wyświetl ten post na Instagramie.
Zarówno z wieży zamku, jak i punktów widokowych po drodze można podziwiać Kotlinę Jeleniogórską, Jelenią Górę i okoliczne pasma górskie.
Którą drogę wybraliśmy na spacer z dziećmi na Zamek Chojnik?
8. STAWY PODGÓRZYŃSKIE
Stawy Podgórzyńskie zostały założone już w XV wieku przez zakon cystersów. W 2011 roku w okolicy Podgórzyna i Cieplic znajdowało się aż 67 stawów hodowlanych. Dziś jest ich „tylko” 22. Mają nie tylko wartość praktyczną, ale także wizualną. Góry odbijające się w tafli małych jeziorek stworzonych przez człowieka zapadają w pamięci na długo. Jeśli dodamy do tego smak świeżej ryby z pieca, z pewnością będziemy chcieli tu czym prędzej wrócić.
Wyświetl ten post na Instagramie.
Stawy Podgórzyńskie są także ostoją ptactwa wodnego i błotnego w Sudetach. Spotkać tu można nawet sokoła wędrownego. Są to też najstarsze i najwyżej położone stawy hodowlane w Europie!
9. PRZESIEKA I WODOSPAD PODGÓRNEJ
Przesieka ceniona jest za położenie z dala od miejskiego i turystycznego zgiełku. To tu można rozkoszować się naturą i ciszą!
W Przesiece znajduje się też trzeci co do wielkości wodospad po polskiej stronie Karkonoszy. Wodospad Podgórnej zachwyca dzikością, ciszą, spokojem i gęstym lasem w okół. Dlaczego do tego zestawienia wybrałam trzeci, bo myślę, że warto czasem zboczyć z trasy, by odkryć coś niezwykłego.
Ma 10 metrów wysokości i całkiem duży kocioł eworsyjny, w którym spotkać można morsy… Ba! Można nawet samemu morsować lub chociaż moczyć stopy w górskim strumieniu, w cieniu wysokich drzew. Po całych tych stresach związanych z koronawirusem będzie jak znalazł.
Będąc w Przesiece warto też zajrzeć na mniejszy wodospad – Kaskady Myi oraz zobaczyć pięknie położony i niezwykle zadbany Ogród Japoński w Karkonoszach – Siruwia.
Prócz Wodospadu Podgórnej w polskich Karkonoszach warto zobaczyć też Wodospad Kamieńczyka i Wodospad Szklarki.
10. SOKOLIKI I GÓRY SOKOLE
Jeśli jedziesz w Kotlinę Jeleniogórską samochodem, to właśnie one powitają Cię w tej krainie. Sokolik i Krzyżna Góra to niemalże bliźniacze góry w Rudawach Janowickich. Paśmie górskim, które otacza Kotlinę Jeleniogórską od wschodniej strony. Choć ta pierwsza jest niższa, warto odwiedzić ją w pierwszej kolejności.
Na Sokoliku znajdują się charakterystyczne skałki „Sokoliki„. Są tłumnie odwiedzane zarówno przez amatorów pięknych krajobrazów, ale także przez wspinaczy.
KOTLINA JELENIOGÓRSKA – A JAKI JEST TWÓJ WYBÓR?
Powyższe miejsca w Kotlinie Jeleniogórskiej to wybór mocno subiektywny. Z każdym z nich mam masę wspomnień. Część z nich można znaleźć na blogu, część czeka na opowiedzenie. Jest tu moja miejscowość rodzinna, miasto, w którym chodziłam do szkoły, dzielnica, w której prowadziłam drużynę harcerską oraz miejsca wycieczek z rodzicami, przyjaciółmi, harcerkami, a od kilku lat także córkami.
Wiem, że wielu z Was z chęcią widziałoby na liście najpiękniejszych miejsc w Kotlinie Jeleniogórskiej także inne obiekty z przepięknej Doliny Pałaców i Ogrodów (Wojanów, Łomnica, Paulinum?), miejscowości (Borowice, Jagniątków?), ścieżki i szlaki. Nie ma co się dziwić Kotlina Jeleniogórska jest przepiękna i sprzyja powstawaniu pięknych wspomnień. Chętnie o tym przeczytam w komentarzach. Kto wie, może odkryje miejsce, którego nie znam…
One Response
Robso
Byliśmy tam rodzinnie ostatnio przez 5 dni. Przepiękne miejsce! 5 dni słońca i wiosennej zieleni. Jestem zauroczony. Fajna jest nowa wieża na Sołtysiej Górze. Sama Jelenia Góra – urokliwe miasto, szczególnie klimacik na rynku. Cóż, wyjazd wbije się w pamięć chociaż… o każdym udanym wyjeździe tak można powiedzieć. W ubiegłym roku był Sandomierz i okolice, też przez 5 dni. Równie cudowne miejsce choć zupełnie odmienne.
Pozdrawiam!